Luân hồi là gì ? Tìm hiểu sáu cõi luân hồi trong Phật Giáo

Luân hồi là gì?

Luân hồi (Samsàra): Chính là sự sống chết nối tiếp nơi một chúng sinh. Chúng ta đều biết rằng dòng nhân quả diễn tiến một cách tương tục và không hề bị hạn cuộc trong đời sống hiện tại. Bởi thế bất cứ khi nào vẫn còn lòng tham sống và còn gây nghiệp (karma) thì sau khi chết đi vẫn còn hồi sinh trở lại để nhận lấy quả báo.

Luân hồi là gì ? Luân hồi (Samsàra): Là sự sống chết nối tiếp nơi một chúng sinh.

Nói một cách khác, sau khi thân xác ngừng hoạt động thì dòng sống vẫn sẽ còn tiếp diễn, cho dù hình thái sống của sự sống ở giai đoạn sau không phai hình thái của sự sống ở giai đoạn trước. Một điều cần lưu ý là dòng sống sẽ luôn chuyển biến chứ không phải là linh hồn bất tử (âme éternelle) đi từ đời này qua đời khác như một lữ khách đi từ quán trọ này đến quán trọ kia.

Sự tái sinh (renaissance): Theo quan niệm của đạo Phật thì tái sinh không có nghĩa là sự nhập xác (rénacarnation) hay trở lại thế giới loài người với nguyên linh hồn xưa cũ không đổi. Do nghiệp lực ác hay lành (sức mạnh của hành động có cố ý) mà sau khi thân xác này chết, một hình thái khác cao hơn loài người như các loài trời (deva) hoặc thấp hơn loài người như cầm thú, ma quỷ và các loài cực khổ sẽ hiện thành.

Con người không phải sẽ trở thành  người hoặc thú, mà chính những hành động của bản thân, miệng, ý (nghiệp) sẽ magn tính chất trời hay là thú. Không phải chỉ trong tương lai, mà ngay ở hiện tại chúng ta cũng có thể trở thành thế này hay thế khác tùy vào nghiệp của chúng ta.

Giáo lý luân hồi là câu trả lời duy nhất hợp lý cho câu hỏi “Sau khi chết còn hay mất”, chứ không phải là câu trả lời “sau khi chết người ta sẽ sinh vào thiên đàng hay địa ngục và sống ở đó đời đời kiếp kiếp” hay câu trả lời “không còn gì nữa sau khi chết”.

Sáu cõi luân hồi trong Phật giáo

Sáu cõi luân hồi chính là một hình thức mô tả về sự tồn tại có điều kiện nơi mà chúng sinh được tái sinh. Đôi khi chúng được biết đến như những cảnh giới “thực”, nhưng ngày nay, 6 cõi thường được xem như một “phương tiện” giảng dạy thông qua các câu chuyện ngụ ngôn.

1. Cõi Trời (Devas)

Theo truyền thống Phật giáo, cõi trời chính là nơi tái sinh cho những người đã tích lũy được nhiều phước báu từ kiếp trước. Họ sẽ được sống trong giàu có và hạnh phúc với cuộc sống dài lâu. Tuy nhiên, những người ở cõi trời cũng già đi và chết.

Họ được xem như những vị tiên quyền năng sẽ ban phước hoặc trừng phát chúng sinh ở cói thấp hơn. Nó cũng giống như con người hiện tại có quyền cung cấp thức ăn cho gà hoặc là làm thịt chúng phục vụ  nhu cầu cuộc sống.

Tuy nhiên cũng sẽ có những cám giỗ và cũng có những người bị ảnh hưởng bởi hằng hà phước báu , bị thế cao quý từ nhiều kiếp mà chìm đắm trong cuộc sống nơi cõi trời, khiến họ dần quên đi việc thiện mà họ từng làm, vì thế không nuôi dưỡng và phát triển tâm tư, trí tuệ. Đó là nguyên nhân khiến họ lại có thể bị tái sinh ở cảnh giới thấp hơn sau khi đã hưởng hết phước báu và khó có thể thoát ra khỏi vòng luân hồi sinh tử.

2. Cõi A-tu-la (Asura)

A-tu-la là những sinh vật mạnh mẽ, rất nhiều tài năng, đôi khi được mô tả như là kẻ thù của cư dân ở trên cõi trời. A-tu-la chính là biểu trưng cho sự phẫn nộ, thù hận và “ghen ăn tức ở” những người tài giỏi hơn mình.

Cói A-Tu-La là nơi tái sinh của những người luôn có mong muốn vượt trội hơn hơn, không có sự kiên nhẫn, họ cũng không công bằng đối với những người thấp kém hơn mình, họ thích được sùng bái như những vị thần. Tuy nhiên phúc đức của họ lại kém hơn nên dễ bị thù hận và ganh ghét.

Địa ngục là nơi khủng khiếp nhất trong sáu cảnh giới tái sinh. Cũng giống như nhiều tôn giáo khác, đó là nơi mà những người tàn ác bị đày xuống để trải nghiệm sự đau khổ mà họ đã gây ra.

3. Cõi Ngạ Quỷ (Preta)

Ngạ quỷ hay những con ma đói được mô tả như những sinh vật có bụng to, trống rỗng thế nhưng chúng lại có cái miệng rất to với cái cổ quá nhỏ, nhỏ tới mức chúng không thể nuốt được.

Ngạ quỷ là hình tượng biểu trưng cho những người luôn luôn khao khát tìm kiếm được cái gì đó ở bên ngoài nhằm thỏa mãn được sự thèm muốn bên trong. Những người tham lam vô độ, thèm khát, vơ vét mọi thứ về cho mình nhưng không bao giờ cảm thấy thỏa mãn sẽ tái sinh vào cảnh giới ngạ quỷ.

4. Cõi Địa Ngục (Naraka)

Địa ngục chính là nơi khủng khiếp nhất trong sáu cảnh giới tái sinh. Đó chính là nơi mà những người tàn ác sẽ bị đày xuống để trải nghiệm những đau khổ mà họ đã gây ra.

Đây là những người có nhận thức được xấu, thế nhưng không tin vào nhân quả, làm vô số điều ác ngắm thỏa mãn bản thân…. Họ sẽ là những người bị nghiệp lực dẫn dắt tái sinh vào địa ngục..

Theo Phật giáo những người bị đày xuống đại ngục vẫn có cơ hội được tái sinh vào các cảnh giới cao hơn khi họ đã trả hết nghiệp.

Trong Phật Giáo Địa Ngục cũng được chia làm nhiều tầng, nó phụ thuộc vào mức độ hành vi mà chúng sinh gây ra. Theo một số văn bản ghi lại, những người bị đày xuống địa ngục phải trải qua nhiều mức độ đọa đày đau khổ, sau đó được “tịnh dưỡng” để chuẩn bị cho lần đọa đày tiếp theo.

5. Cõi Súc Sinh (Tiryagyoni)

Cõi súc sinh bao gồm các loài động vật, côn trùng hay vi sinh vật…được đánh dấu bằng sự thiếu hiểu biết, thành kiến và tự mãn. Họ sống theo bản năng, không nhận thức được tốt-xấu, thiện-ác và cố tránh khỏi sự khó chịu hoặc bất cứ điều gì không quen thuộc.

6. Cõi Người (Manusya)

Cõi người chính là cõi lý tưởng mà từ đó chúng sinh có thể thoát khỏi lục đạo luân hồi. Đây là cảnh giới được xem là có nhiều thuận lợi giúp tu tập giải thoát từ việc có ý thức cho tới những thử thách và lợi lạc trong cuộc sống, giúp họ nhận ra đâu là hạnh phúc đích thực và nỗ lực hết mình để đạt giác ngộ.

Tuy nhiên, vì sự phức tạp trong cảnh giới này nên nhiều người dành hầu hết thời gian để trốn tránh đau khổ và trải nghiệm thú vui của cuộc sống, bởi thế sẽ có lúc tạo nên những hành động và ý nghĩa không tốt đẹp, tạo nghiệp không tốt, bất thiện khiến cho họ sẽ tái sinh ở cảnh giới thấp hơn.

Cõi người tượng trưng cho niềm đam mê, hoài nghi và ham muốn. Giác ngộ đang ở trong tầm tay của loài người, nhưng chỉ một số ít nhận ra và quyết tâm khai mở nó.

Trên đây là những thông tin về khái niệm luân hồi và 6 cõi luân hồi theo quan niệm của Phật Giáo. Nếu chúng ta sống lương thiện tốt đẹp thì chúng ta sẽ được tái sinh ở những cảnh giới tốt đẹp, còn ngược lại nếu độc ác, dã tâm tạo nghiệp xấu sẽ bị đày xuống địa ngục hoặc cảnh giới xấu hơn.