Buông bỏ quá khứ – Rút ra bài học cho hiện tại và tương lai

Đức Phật đã dạy rằng , Quá khứ đã đi qua – Tương lai thì chưa tới – Chỉ phút giây hiện tại – Là giây phút nhiệm mầu.

Những điều đã qua, điều đã xảy ra chính là lịch sử và bản thân mỗi người chẳng thể nào thay đổi lịch sử được. Nếu cứ sống mà tiếc nuối về quá khứ thì hiện tại lại bị buông lơi và giây phút màu nhiệm của hiện tại chúng ta lại không thể nào nhận biết.

Buông bỏ quá khứ

Tương lai còn ở phí trước và chưa tới thế cho nên cũng chẳng thể nào biết trước được chuyện gì sẽ xảy ra. Nếu cứ sống mà lo lắng vi tương lai mà đánh mất đi hiện tại, mất đi giây phút thực mình đang sống.

Buông bỏ quá khứ không có nghĩa chối bỏ quá khứ mà học những kinh nghiệm quí báu trong quá khứ nhằm xây dựng hiện tại. Quá khứ có thể vẻ vang hay khổ đau nhưng đó đều là những bài học. Điều gì vẻ vang thì phát huy trong hiện tại. Điều gì khổ đau thì không chìm đắm, tìm cách chuyển hóa trong hiện tại.

Trong quá khứ có thể ta rất vẻ vang, là ngôi sao trên đại lộ danh vọng hay là anh hùng được đề tên bảng vàng, hay là thần tượng trong những cuộc thi nổi tiếng. Thế nhưng sự vẻ vang đó đã trôi qua rất mau rồi. Những điều đó mười năm sau vẫn có thể được nhắc lại như kỷ niệm thì không sao, nhưng nếu những kỷ niệm này được nêu ra để khỏa lấp những thất bại hay chán chường trong hiện tại thì đó chính là sự nối tiếc quá khứ.

Buông bỏ tương lai không có nghĩa là ta chối bỏ tương lai, mặc kệ cho mọi thứ tự đến mà không hề có bất kỳ kế hoạch hay mục tiêu nào. Mình có quyền hoạch định cho tương lai, nhưng các hoạch định này được thực hiện trong hiện tại, còn lo lắng hay ngồi rầu rĩ về tương lai, mình đánh mất công việc đáng lẽ phải làm trong hiện tại. Những người trẻ vốn thích mơ mộng về tương lai, mơ mộng về danh vọng, mơ mộng về sự giàu sang, mơ về mái ấm gia đình. Khi không đạt được sẽ cảm thấy thất vọng, và khi thất vọng quá lớn sẽ trở thành tuyệt vọng và đau khổ.

Buông bỏ quá khứ, tương lai và buông bỏ cả hiện tại.

Hiện tại cũng chính là biểu hiện của nhân duyên thế nên không tụ hiện tại, không trụ vào dục lạc của thế gian. Các pháp như huyễn, dù là quá khứ, hiện tại, hay tương lai. Buông bỏ thời gian sẽ vượt thắng thời gian. Cách thực tập như vậy chính là tâm vô trụ, không trụ vào bất cứ pháp nào. Chỉ cần tiếp xúc với thực tại hiện tiền một cách đơn thuần.

Điều gì đã là quá khứ hãy cho vào quá khứ. Điều gì hiện tại thì cho hiện tại. Điều gì tương lai thì cho tương lai. Không kẹt vào bất cứ pháp nào về mặt thời gian, hãy học cách vượt thắng cả sự an trú vì không có gì gọi là an trú cả, Lúc này người thực sự an tâm vì không còn phái gì níu kéo, kể cả cái được gọi là pháp hiện tại. Lúc bước đi hay thiền hành biết mình đang đi. Còn phân biệt hiện tại là còn phân biệt với quá khứ và tương lai. Buông luôn hiện tại thì ranh giới thời gian không còn.

Phá bỏ tâm quá khứ, phá bỏ tâm tương lai, và phá bỏ tâm hiện tại, mình còn tâm nào nữa. Tâm quá khứ như huyễn, tâm tương lai như huyễn, tâm hiện tại như huyễn, vậy cái gì gọi là tâm đang hiện tiền. Tâm trôi đi như dòng chảy, nhận diện tâm đơn thuần là biết tâm, tâm không trụ thì tâm vô trụ. Đã không trụ thì tâm sẽ an lạc và thảnh thơi.

Xa lìa các buộc ràng của năm uẩn, năm triền cái, xả ly các pháp thế gian, dù đó là quá khứ, hiện tại hay tương lai, mình làm cho tâm giải thoát. Buông bỏ quá khứ là hay đấy, buông bỏ tương lai là hay đấy, nhưng hiện tại cũng buông luôn.